Αν περνάς μια περίοδο στην οποία βιώνεις έντονη θλίψη, μπαίνεις στην διαδικασία να αναρωτηθείς αν αυτό που σου συμβαίνει μπορεί να οριστεί με την βαριά διαγνωστική ταμπέλα της κατάθλιψης. Η ιδέα σε τρομάζει, καθώς έχεις ταυτίσει την κατάθλιψη με μια ψυχιατρική διαταραχή για την οποία είναι απαραίτητη η λήψη ψυχοφαρμάκων. Μην βιαστείς, όμως, να βγάλεις τέτοια συμπεράσματα, καθώς τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι.
Πρώτα από όλα χρειάζεται να ξεκαθαριστεί το εξής: άλλο θλίψη και άλλο κατάθλιψη. Η θλίψη είναι ένα φυσιολογικό ανθρώπινο συναίσθημα, μια απολύτως υγιής αντίδραση σε ορισμένα ερεθίσματα. Η κατάθλιψη είναι μια ψυχική κατάσταση η οποία ορίζεται από ένα συνδυασμό διαφορετικών συμπτωμάτων. Η θλίψη, μάλιστα, μπορεί να είναι ή και να μην είναι ένα από αυτά. Το χαρακτηριστικό της κατάθλιψης είναι ο αδιέξοδος τρόπος σκέψης. Η αντίληψη του κόσμου και της ζωής ως τετελεσμένα από τα οποία δεν υπάρχει καμία διαφυγή ή περίπτωση αλλαγής. Αυτός ο τρόπος σκέψης δημιουργεί διαφορετικές συναισθηματικές αντιδράσεις στους ανθρώπους, όμως απαραίτητα πλήττει τους εξής τομείς λειτουργικότητας:
- Την σωματική ενέργεια. Υπάρχει σημαντική πτώση ενέργειας, μια ανεξήγητη κόπωση.
- Τον ύπνο. Άλλοι άνθρωποι έχουν πρόβλημα να κοιμηθούν κι άλλοι κοιμούνται υπερβολικά.
- Την όρεξη για φαγητό. Σε άλλους μειώνεται σημαντικά και σε άλλους αυξάνεται.
- Την ανηδονία. Ό,τι συνήθιζε να σε ευχαριστεί παύει πλέον να σου προκαλεί χαρά.
Κι ακόμα κι αν αναγνωρίζεις και τις τέσσερις παραπάνω συμπεριφορές, πάλι μην βιαστείς να διαγνώσεις τον εαυτό σου με κατάθλιψη. Οι ψυχολόγοι χρησιμοποιούν κι άλλα διαγνωστικά κριτήρια, τα οποία αφορούν στην ένταση και στην διάρκεια των συμπτωμάτων, καθώς επίσης στον προσδιορισμό της αιτίας τους.
Αυτό σημαίνει πρακτικά δύο πράγματα: πρώτον, υπάρχουν διαβαθμίσεις σοβαρότητας. Η κατάθλιψη δεν είναι ένα πράγμα, είναι ένα φάσμα που ξεκινά από το καταθλιπτικό επεισόδιο (προσωρινή κατάσταση η οποία αποτελεί εμπειρία των περισσότερων ανθρώπων έστω μια φορά στην ζωή τους) μέχρι την βαριά κατατονία (η οποία είναι σοβαρή ψυχιατρική διαταραχή που χρήζει πράγματι αγωγής). Δεύτερον, τέτοιου είδους συμπτώματα μπορεί να εξηγούνται από κάτι άλλο πέρα από την κατάθλιψη. Για παράδειγμα, είναι φυσιολογικό και αναμενόμενο στάδιο της διεργασίας του πένθους στους ανθρώπους. Οπότε, αν βιώνεις πένθος για την απώλεια αγαπημένου σου προσώπου, δεν μιλάμε για κατάθλιψη, με την διαγνωστική έννοια της λέξης. Επίσης, αν συνυπάρχει χρήση ουσιών, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ποια είναι η αιτία και ποιο το αποτέλεσμα. Αν, δηλαδή, οι ουσίες προκαλούν καταθλιπτικά συμπτώματα ή η κατάθλιψη είναι λόγος που καταφεύγεις σε ουσίες.
Τέλος, είναι πολύ συνηθισμένο οι άνθρωποι να μπερδεύουν την κατάθλιψη με την χρόνια αγχώδη διαταραχή, καθώς η αύξηση της θλίψης και η μείωση της χαράς αποτελούν συμπτώματα της δεύτερης. Σε αυτή την περίπτωση, χρειάζεσαι εκπαίδευση διαχείρισης στρες. Για όλους αυτούς τους λόγους, καλύτερα να αφήσεις την διάγνωση στα χέρια κάποιου ειδικού.
Τις περισσότερες φορές, η κατάθλιψη είναι κάτι το οποίο μπορείς να εξισορροπήσεις με την καθοδήγηση ενός ψυχοθεραπευτή. Η γνωστική ψυχοθεραπεία είναι μια ενδεδειγμένη επιλογή, καθώς μέσω αυτής αναδομείς σε βάθος τον τρόπο σκέψης σου, χτίζοντας ένα καινούργιο τρόπο λειτουργίας που θα σε προστατέψει από το να βιώσεις τέτοιου είδους ανισορροπία ξανά.
Έλα σε επικοινωνία μαζί μου για να κλείσεις το ραντεβού σου. Κάνε το πρώτο βήμα προς την αλλαγή.